بلایی به نام چاقی

(چاقی مادر همه ی بیماری ها)

تعجب نکنید اگر بگوییم: چاقی یک بیماری مرگبار است!!

براورد شده که تنها در سال 2013 حدود 4.5 میلیون مرگ و میر در سراسر جهان به دلیل اضافه وزن و چاقی بدلیل چاقی بوده است. طبق آمار سازمان بهداشت جهانی (WHO) در سال 2010 بیش از 700 میلیون جوان و بزرگسال در سراسر جهان چاق و دو میلیــــارد نفر نیز دارای اضافه وزن بوده اند(Heindel &Newbold,2015 ). امروزه چاقی به بحران سلامتی در سراسر جهان تبدیل شده است. شاخص بدنی یا BMI مرز چاقی را مشخص می کند. شما میتوانید خودتان به آسانی آن را محاسبه کنید. این شاخص اگر در بزرگسالان 25 تا 29.9 باشد به عنوان اضافه وزن تعریف میشود و اگر 30 یا بالاتر باشد به عنوان چاقی تعریف میشود.

اگر مایلید در مورد این شاخص بیشتر بدانید حتما مقاله زیر را بخوانید:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27356115

چاقی اگرچه خود بسیار خطرناک و رنج آور است اما مطالعات اپیدمیولوژیک نشان میدهد که چاقی به عنوان یک عامل خطرناک منجر به مجموعه ای از بیماری های مزمن مانند بیماری های قلبی عروقی(سکته های قلبی و مغزی)، دیابت نوع 2، بیماری های مزمن کلیه، بسیاری از سرطان ها و مجموعه ای از اختلالات اسکلتی عضلانی میشود. اگر میخواهید در مورد این ارتباط بیشتر بدانید مقاله زیر را بخوانید. در عین حال فراموش نکنید که بنا بر تعریف (انجمن پزشکی امریکا) چاقی یک " بیماری مزمن برگشت پذیر و قابل پیشگیری" است.

https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1614362

علل چاقی متنوع و پیچیده اند و عموما چندین عامل در بروز آن دخیل میباشند. غالبا رفتار (سبک زندگی) و ژنتیک عوامل اصلی می باشند که سبک زندگی غلط برای غالب افراد عامل مهمتری است. بهمین خاطر درمان های فعلی برای چاقی بر تغییر سبک زندگی متمرکز است. اگر کار از این مرحله بگذرد افراد چاق عموما به غیر از تنظیم شیوه زندگی از جمله ورزش و اصلاح برنامه غذایی، ناچار به استفاده از راهبردهای بالینی با اولویت درمان دارویی(از جمله داروهای orlistat و lorcaserin ) و نیز تن دادن به جراحی های سخت میشوند. متاسفانه غالب درمان های مرسوم که تا حدودی باعث بهبودی آنها میشود، دارای عوارض جانبی نیز میباشند.

برای اطلاع در مورد درمانهای دارویی چاقی مقاله زیر را بخوانید.

https://www.researchgate.net/publication/332159243_Nanotechnology-Mediated_Drug_Delivery_for_the_Treatment_of_Obesity_and_Its_Related_Comorbidities

کاهش وزن با جراحی bariatric نامیده میشود. نوع جراحی این نیز به نوع غذا و نوشیدنی هایی که مصرف میکنید بستگی دارد برخی از مواد غذایی و نوشیدنی ها میتوانند بر کنترل مکانیسم بدن غلبه کنند و منجر به مصرف کالری بسیار بیشتری شوند. لذا عمل جراحی کاهش وزن میتواند به شکلهای زیر باشد:

- جراحی که از خوردن بیش از حد جلوگیری کند، به عنوان مثال با کاهش اندازه معده فرد سریعتر احساس سیری کرده و از خوردن دست می کشد.

- جراحی که چگونگی هضم غذا در روده کوچک و معده را تغییر میدهد و در نتیجه کالری کمتری از غذا توسط بدن جذب شود.

- جراحی هایی که از هر دو از روش ها با هم استفاده میکنند.

به یاد داشته باشیم که حتی با موفق ترین جراحی ها بازهم "با جراحی به تنهایی مشکل چاقی رفع نمی شود و باید شیوه صحیح زندگی و تغذیه مناسب و سالم را رعایت کرد "

هیچ جراحی بدون خطر نیست و این نوع جراحی نیز خطرهایی را همراه خود دارد. گاهی اوقات برخی از افراد در طی عمل جراحی حتی جان خود را از دست میدهند. در بهترین شرایط بعد از جراحی عوارضی نیز وجود دارد که با توجه به سن ، جنس و BMI نوع خطرات متفاوت است. از جمله این خطرات ابتلا به لخته شدن خون در ریه ها و یا رگ ها پس از عمل جراحی و عفونتهای مرگبار است. همچنین در برخی از افراد نیز ممکن است این روش به کاهش وزن آنها کمک شایانی نکند.

جهت اطلاعات بیشتر مقاله زیر را بخوانید.

https://patient.info/healthy-living/obesity-overweight/weight-loss-surgery

در مقاله بعد (همین صفحه) در مورد بهترین روش درمان چاقی صحبت می کنیم

گردآوری: نرگس خسروی

دانشجوی کارشناسی ارشد نانو بیومیمیتیک (زیست الگو)، گروه مهندسی علوم زیستی، دانشکده علوم و فنون نوین دانشگاه تهران

تدوین: دکتر مهدی ضرابی- اردیبهشت